Umlobi nguLeratho Maringire
Izakhamizi zeZimbili kuWard 19 eMzingwane zikhankasela ukwakhelwa izikolo zemfundo yaphansi lese mfundo yaphezulu ukuze abantwana benelise ukufunda eduze.
Okwakathesi kule sikolo esisodwa esefundo yaphansi kuphela.


Unkosikazi Prudence Ncube okukhomithi ekhangela ngokwakhiwa kwezikolo eZimbili uthe kusukela ngomnyaka ka2000 kuze kube namuhla, abantwana bebengela ndawo eqondileyo yokufundela.
โYikho izakhamuzi zicela ukuncediswa ukwakha izikolo ukuze abantwana bathole izifundo zabo eduze ngoba khathesi kunzima, abantwana bahamba umango omkhulu kakhulu nxa besiya esikolo,โ watsho uNcube.
Esinye njalo isakhamuzi seZimbili, uSharon Sibanda ugcizelele wathi ukuswelakala kwezikolo lokhu kubisela abantwana emuva ngoba abanye abantwana bacina bengasayi esikolo becatsha edleleni.
โLokhu kubangelwa yikuthi umango abantwana abawuhambayo mude kakhulu,โ watsho uSibanda.
โAbanye abantwana njalo ngabafika esikolo sebediniwe bengasela thando lezifundo. Lolu ludubo esilalo lapha eZimbili kusukela ngo2000 kuze kube namuhla.โ
UMbongisi Dube, laye ohlala eZimbili B, uveze ukuthi ukuze abantwana benelise ukufunda bekhululekile mele abathole izifundo zabo eduze.
โUkuthi nxa bephuma esikolo bengakhumbuli ukuthi mele bahambe umango omude njengalokhu okwenzakala lapha esigabeni seZimbili.โ
Ugogo uMargret Ndlovu uthe yena njenge sakhamuzi seZimbili ufisa ukuthi abantwana bathole isikolo esiseduze ngoba kuyingozi ukuthi abantwana behambe umango omude.
โAbantwana bengacina behlangana lengozi ezithize ezifana lokudlwengulwa nxa besiya esikolo esikhatshana. Lokhu kucina kuthwalisa abadala nzima ngokubaphelekezela abantwana njalo baphinde bebalande okubangela ukuthi bacine bengenelisi ukwenza imisebenzi yabo,โ watsho ugogo uNdlovu.
This story was produced as part of the CITE Youth Network training program, which aims to empower young women in rural communities with digital skills, enhancing their ability to create and share community news.